زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

برزخ (مفردات‌نهج‌البلاغه)





برزخ (به فتح باء و سکون راء) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای واسطه و حایل میان دو چیز می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) در بیان ویژگی‌های عالم برزخ و اهل ذکر از این واژه استفاده نموده است.


۱ - مفهوم‌شناسی



بَرزخ (به فتح باء و سکون راء) به معنای واسطه و حایل میان دو چیز آمده است. به همین جهت عالم مرگ را برزخ می‌گویند چراکه واسطه است ما بین این دنیا و آخرت.

۲ - کاربردها



آن حضرت (علیه‌السلام) در مواردی از این واژه استفاده نموده است، یکی آن‌جا که درباره ملوک و گذشتگان فرموده‌اند: «سلکوا فی بطون البرزخ سبیلا سلطّت الارض علیهم فیه فاکلت من لحومهم و شربت من دمائهم فاصبحوا فی فجوات قبورهم جمادا لا ینمون و ضمارا لا یوجدون؛ در شکم‌های برزخ به راهی داخل شدند که زمین در آن، بر آن‌ها مسلّط شد؛ گوشتشان را خورد و خونِشان را آشامید. در فراخنای قبور به صورت جماد درآمدند که نموّ نمی‌کنند و به صورت متاعی که پیدا نمی‌شوند.»
دوم آن‌جا که امام (علیه‌السلام) درباره‌ی اهل ذکر فرموده است: «فکانّما قطعوا الدنیا الی الآخرة و هم فیها فشاهدوا ماوراء ذلک فکانّما اطّلعوا غیوب اهل البرزخ فی طول الاقامة فیه و حقّقت القیامة علیهم عداتها؛ گویی آن‌ها از دنیا رفته و در آخرتند و آن طرف دنیا را دیده‌اند، و گویی به تمام غیب‌های اهل برزخ که در طول اقامت دیده‌اند، واقف گشته‌اند و قیامت آماده‌های خویش را از رحمت و عقاب بر آن‌ها محقق کرده است.»

۳ - تعداد کاربرد



این واژه فقط دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.

۴ - پانویس


 
۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۹، خطبه۲۲۱.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۲، خطبه۲۲۲.    


۵ - منبع


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «برزخ»، ص۱۲۹.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.